وی چهارمین فرزند حضرت فاطمه علیها السلام است.
علامه مامقانی در «تنقیح المقال» در فصل مربوط به زنان چنین گوید: ام کلثوم دختر امیرالمؤمنین علیه السلام، این کنیه زینب صغری است، وی در کربلا به همراه برادر بزرگوارش حضرت امام حسین علیه السلام حضور داشت و بعد از شهادت آن حضرت در خدمت حضرت سجاد تا شام و از آن جا تا مدینه بود، وی بانوئی جلیل القدر، خردمند و سخنور بود، سخنرانی آن حضرت در کوفه و در مجلس ابن زیاد معروف و در کتابها نوشته شده است، و من آن حضرت را از افراد ثقه و مشهور بین اصحاب می دانم.
در اخبار آمده که عمر به زور با او ازدواج کرده است، ولی عده ای از دانشمندان منکر این ازدواج می باشند. آن حضرت، نواده رسول خدا و پاره تن حضرت زهرا علیها السلام بود، وی در تمام مصائب و دشواری ها با حضرت زینب شریک و همدم بود و در فضیلت و فصاحت و بلاغت و سن دنباله رو خواهر بزرگوارش و چکیده نبوت و ثمره گرمی وحی بود، در دامان حضرت زهرا علیها السلام تربیت یافته و به آداب امیرالمؤمنین علیه السلام مؤدب شده و تحت سرپرستی حسنین علیهما السلام به سر برده است و در سال هفتم هجری دیده به جهان گشود و چهارده ماه بعد از مراجعت از شام در مدینه درگذشت به طوری که در کتاب «اعلام النساء» تألیف علی محمد علی دخیل آمده است. شوهرش عون بن جعفر بوده و بر طبق حدیثی که از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده است وی به جز عون بن جعفر همسر فرد دیگری نشده و آن حدیث این است که روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله به فرزندان علی و جعفر نگریسته و فرمود: دخترانمان برای پسرانمان و پسرانمان برای دخترانمان می باشند. (1)