در جغرافیای قدیم به خلیج میان مغرب و اندلس (اسپانیا) دریای روم گفته می شد. (25)
در اواخر قرن دوم یکی از نوادگان فاطمه زهرا علیها السلام به نام ادریس بن عبدالله بن حسن بن علی علیه السلام در کنار سایر علویان بر ضد عباسیان قیام کرد و به مصر و از آنجا به اقصای آفریقا رفت. امیر شهر «ولیله» با گرمی از او استقبال کرد و از اطاعت عباسیان بیرون آمد و از مردم خویش و سایر قبایل برای او بیعت گرفت. با پیوستن قبایل بربر به ادریس، کار او بالا گرفت و در نتیجه بر سرزمین پهناوری که از مغرب قیروان تا کرانه اطلس امتداد داشت، دست یافت (26)
پس از مرگ ادریس اول، ادریس دوم زمام امور را به دست گرفت و مردم بسیار از نقاط مختلف آفریقا و اندلس به حضورش می آمدند و آنچنان اقتدار یافت که شهر فاس را بنا نهاد و در آن مدرسه ها و دانشگاهها و بازارها تأسیس کرد (27)
این شهر بسیار زیبا و سرسبز و پر از نهر و چشمه، در واقع گستره ای از فدک فاطمه زهرا علیها السلام بود که ابتدای بنای آن از سال 193 هجری قمری آغاز گشت و به صورت پایتخت نواده فاطمه علیها السلام درآمد.
(25) مسالک و الممالک، ابواسحق ابراهیم اصطخری، ص 8.
(26) دائرة المعارف تشیع، ج 2، ص 40.
(27) الشیعة فی المیزان، ص 121.