روانشناسان می گویند: یکی از اصول و ارکان تربیت سازنده این است که به گونه ای با کودک برخورد نمود که موجب ایجاد عقده و کمبود در ساختار وجود او نشود، و به عبارت روشن تر، به طور کامل به شخصیت او توجه و احترام گردد، در این راستا نظر شما را به دو فراز از رفتار زهرا علیها السلام با فرزندانش جلب می کنیم:

حسن و حسین در حضور پیامبر صلی اللَّه علیه و آله و فاطمه علیها السلام کشتی گرفتند، در این میان پیامبر صلی اللَّه علیه و آله حسن علیه السلام را تشویق می کرد و مکرر می فرمود:

«اِیه یا حَسَن شَد عَلَی الحُسین فَاصْرِعه»؛

برپا خیز ای حسن! حسین را محکم بگیر و به زمین بیفکن.

فاطمه علیها السلام عرض کرد: «ای پدر! شگفتا که حسن را که بزرگتر است بر حسین که کوچکتر است، ترجیح می دهی و تشویق می کنی؟!»

پیامبر صلی اللَّه علیه و آله فرمود: «اینک این دوستم جبرئیل است که حسین علیه السلام را تشویق می کند، من هم در برابر او حسن علیه السلام را تشویق می نمایم» (1)

حسن و حسین علیهما السلام هر دو خطی نوشتند و نزد مادرشان فاطمه علیها السلام آوردند تا او قضاوت کند که کدام بهتر است، فاطمه علیها السلام نخواست یکی از آنها را بر دیگری ترجیح دهد، فرمود: «نزد پدرتان بروید تا او داوری کند»،

 آنها نزد پدرشان علی علیه السلام رفتند، آن حضرت نیز نخواست که یکی از آنها رنجیده خاطر شود، به آنها فرمود: «نزد جدتان رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله بروید تا او قضاوت کند». آنها نزد رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله رفتند، رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله فرمود: «من بین شما داوری نمی کنم تا برادرم جبرئیل بیاید و داوری کند»، جبرئیل آمد و گفت: من داوری نمی کنم تا فرشته اسرافیل بیاید و داوری کند، اسرافیل آمد و گفت: من داوری نمی کنم بلکه از درگاه خدا می خواهم که او داوری کند، خداوند فرمود: «من بین آنها داوری نمی کنم، بلکه مادرشان فاطمه علیها السلام داوری کند».

در این وقت فاطمه علیها السلام تسلیم سخن خدا شد و فرمود: «من داوری خواهم کرد، گردنبندی برداشت و به فرزندانش حسن و حسین علیهما السلام فرمود: من دانه های این گردنبند را پخش بر زمین می کنم، هر کس از شما بیشتر از آن دانه ها برچید، خط او بهتر است (در آن گردنبند هفت دانه مروارید بود) فاطمه آن را برید و دانه هایش پخش بر زمین شد، سه عدد آن را حسن علیه السلام و سه عدد دیگر را حسین علیه السلام برچید، در همین لحظه خداوند به جبرئیل فرمان داد برو به زمین و آن یک عدد باقی مانده را دو نصف کن، تا هر کدام از آنها، نیمی از آن را بردارند و خاطرشان رنجیده نشود.

جبرئیل به احترام شخصیت آنها، همین دستور را اجرا نمود، در نتیجه هیچکدام از آنها برنده نشدند (2)

اینها ظرافتهای تربیتی است که در عین ساده بودن ظاهر، بسیار عمیق است که اگر رعایت نگردد موجب کمبود و عقده در روح و روان فرزند خواهد شد.