مهمترین مناظره فاطمه زهرا علیها السلام مناظره ای سیاسی بود که جنبه اقتصادی نیز داشت. این بحث بین آن حضرت و خلیفه اول و دوم بود. در ظاهر این مناظرات به مسائل مالی بر می گردد ولی در واقع مسائل خلافت و رهبری مسلمین مد نظر بود چرا که جز علاقه و انس با خدا در دلش نبود و مسائل دنیوی هیچگاه برای آن حضرت نگرانی ایجاد نکرد.
فاطمه علیها السلام به دنبال ارث پدر آمد، ولی خلیفه اول جواب داد: پیامبر صلی الله علیه و آله فرموده: ما پیامبران ارث باقی نمی گذاریم آنچه از ما باقی بماند صدقه است، یا در اختیار حاکم همان زمان است. آنگاه فاطمه بر خلیفه اول غضب کرد و تا آخر عمر با او صحبت نکرد و بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله شش ماه زنده بود. (67)
جوابهایی که از خود صحاح ششگانه در مورد سخن خلیفه اول به دست می آید چنین به نظر می رسد: اول: در بحث فضایل آن حضرت گذشت که غضب فاطمه به معنی غضب رسول خدا صلی الله علیه و آله است و این احادیث مقید به صورت خاصی نشده است. بنابراین رسول خدا صلی الله علیه و آله غضبناک شد!!
دوم: به موجب احادیث وارده مقصود از اهل بیت و شأن نزول آیه تطهیر، حضرت زهرا علیها السلام معصوم از گناه بود، پس چگونه چیزی را خواست که مستحق آن نبود؟!
و سوم اینکه: بعد از این تقاضای حضرت زهرا علیها السلام خلیفه دوم اموال پیامبر صلی الله علیه و آله در مدینه را در اختیار علی علیه السلام و عباس قرار داد، ولی خیبر و فدک را نه. (68) اگر اموال پیامبران صدقه است و این حکم غیر قابل تغییر است او چگونه این عمل را انجام داد؟
علماء شیعه جوابهای مفصل از این حدیث داده اند از جمله شیخ مفید کتاب مستقلی در این مورد به نام «رسالة حول الحدیث نحن معاشر الانبیاء لانورث» تألیف نموده است.
جهت مطالعه تفصیلی بحث به قسمت فدک مراجعه نمایید.
(67) صحیح مسلم، ج 5، ص153؛ مسند احمد، ج 1، ص6 ؛ صحیح ابی داود، ج 2، ص23.
(68) مسند احمد بن حنبل، ج 1، ص6.