از امام صادق و امام باقر علیهما السلام در دو حدیث جداگانه آمده است:

رسول خدا پس از تسلط بر شهر مکه خویشاوندان خویش را از بنی هاشم و بنی عبد المطلب در کوه صفا جمع کرد و خطاب به آنان فرمود: من پیامبر خدا هستم در میان شما و به شما دلسوزم و از روی دلسوزی می گویم که عمل من برای خودم و عمل شما برای خودتان خواهد بود. چنین تصور (غلط) نکنید که بگویید: محمد از ما است و ما هم با او خواهیم بود. سوگند به خدا من از شما جز پرهیزگاران را نمی گزینم، و چنانچه در فردای قیامت شماها با گناه و دیگران با عمل صالح بیایند، اصلاً شماها را نخواهم شناخت. بدانید که من با این سخنان اتمام حجت نموده و گفتنی ها را گفتم. من در گرو اعمالم هستم و شما نیز در گرو اعمالتان خواهید بود. (23)

در این رابطه حضرت امام سجاد علیه السلام می فرمایند: برای نیکوکاران بنی هاشم دو پاداش و گناهکارانشان نیز دو کیفر و عذاب خواهند نمود.

«لمحسننا کفلان من الاجر و لمسیئنا ضعفان من العذاب»؛ (24)

و در دو حدیث جداگانه از امام صادق و امام رضا علیهما السلام سؤال نمودند: اینکه پیامبر خدا صلی اللَّه علیه و آله فرموده اند:

«آتش بر فرزندان فاطمه علیها السلام حرام است» چگونه است؟حضرات در جواب فرمودند: مراد از این حدیث فرزندان بلاواسطه فاطمه اند و آنان حسن و حسن و زینب و ام کلثوم علیهم السلام می باشند.

«نعم عنی بذلک الحسن و الحسین و زینب و ام کلثوم. المعتقون من النار هم ولد بطنها...» (25)

در زمان ولایتعهدی حضرت امام رضا علیه السلام، برادرش زید در مدینه بر ضد خلیفه عباسی (مأمون) قیام کرد و عده ای را کشت و خانه هایی را به آتش کشیده و جمعی را به اسارت گرفت و به زیدالنار موسوم شد. مأمون سپاهی را به آن شهر اعزام نموده و سرانجام زید را شکست داده و دستگیر نمودند.

محاکمه زید به امام رضا واگذار شد، حضرت او را شدیداً توبیخ کرده و فرمود: ای زید! حدیث معروف پیامبر خدا که «فرزندان فاطمه علیها السلام در آتش نمی سوزند» تو را فریب ندهد، این حدیث مخصوص حسن و حسین علیهما السلام و فرزندان بلاواسطه فاطمه علیها السلام است. اگر بنا باشد که موسی بن جعفر علیهما السلام با عمل صالح به بهشت رود و تو با گناه، نتیجه اش این است که فضیلت تو از پدر معصومت بیشتر باشد. این را بدان که تو آن وقت از ما اهل بیت هستی که مطیع خدا باشی و چنانچه چنین نباشی از ما نیستی.(26)

چنانچه در این حدیث آمده است، زید به نسبت خود افتخار می کرد و چنین تصور می نمود که او با داشتن خلاف باز هم اهل بهشت است، و امام رضا این توهم غلط را محکوم نموده و صریحاً فرمود: با این ویژگی اهل بهشت نیستی، حتی پیوند ارتباطی زید را به اطاعت خدا و عمل صالح مشروط کرد. بنابراین آن گروه افرادی که خود را به فاطمه علیها السلام نسبت می دهند و در عمل، خلاف آن حرکت می کنند، بدون تردید مثل سایر مردم کیفر و عذاب متناسب خواهند دید.

در میان مردم رسم این است که فرزندان را به پدر نسبت می دهند و با فامیل و شهرت او نامگذاری می نمایند، در این صورت چگونه فرزندان فاطمه علیها السلام را به رسول خدا نسبت می دهند، در حالی که آنان از طریق فاطمه به او منسوبند؟!

در حدیثی پیامبر عالی قدر اسلام صلی اللَّه علیه و آله خود به چنین رسوم عرفی اشاره نموده و می فرمایند:

«کل بنی آدم ینتمون الی عصبتهم، الا ولد فاطمه فانی انا ابوهم و عصبتهم» ؛(27)

تمام انسانها به پدر نسبت داده می شوند، جز فرزندان فاطمه علیها السلام که من پدر آنان می باشم.

قطع نظر از این حدیث شریف و نظائر آن، که رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله خود را پدر فرزندان فاطمه علیها السلام خوانده است و این خود افتخاری بر این عزیزان می باشد، در قرآن مجید نیز، نسب، از طریق دختر برای جد مادری داده شده است. از آن جمله در سوره انعام آیه 83 تا 86 هنگامی که فرزندان ابراهیم را ذکر می کند، از حضرت عیسی علیه السلام نیز ذکری به میان می آورد. «و وهبنا له اسحق و یعقوب... و عیسی...» در حالی که می دانیم ارتباط و نسب عیسی به ابراهیم خلیل تنها از طریق مادر است.

در کتاب احتجاج طبرسی از ابوالجارود روایت شده است که امام باقر علیه السلام خطاب به او فرمود:

مردم درباره امام حسن و امام حسین چه می گویند؟

گفتم: انکار می کنند که حسنین علیهما السلام فرزندان پیامبر خدا باشند.

فرمود: شما چه دلیلی برای آنان می آورید؟

گفتم: به آیه قرآن درباره عیسی بن مریم که می فرماید: «و من ذریته داود» تا آنجا که می فرماید:

«و کل من الصالحین» (28)

زیرا خداوند در این آیه حضرت عیسی را از فرزندان حضرت ابراهیم قرار داده است. نیز به آیه:

«قل تعالوا ندع ابناءنا و ابناءکم و نساءنا و نساءکم و انفسنا و انفسکم»؛ (29) بر آنان استدلال می کنیم.

فرمود: آنان چه می گویند. گفتم: می گویند: گاهی می شود که فرزند دختر، فرزند می باشد. ولی از صلب انسان نخواهد بود.

راوی می گوید: حضرت باقر علیه السلام به من فرمود: به خداوند سوگند دلیلی از قرآن می آورم که فرزندان زهرا از صلب پیغمبر خدایند، این دلیل را جز شخص کافر رد نخواهد کرد. گفتم: فدایت شوم از کجای قرآن؟

فرمود: این آیه که می فرماید: «حرمت علیکم امهاتکم و بناتکم» تا آنجا که می فرماید:

«و حلائل ابناءکم الذین من اصلابکم»؛(30)

ای ابوالجارود! از ایشان جویا شو و بگو: آیا برای پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله حلال بود که با زنان حضرات حسنین ازدواج نماید؟ اگر بگویند: آری، معلوم است که دروغ می گویند، و اگر بگویند: نه، پس ثابت می شود که ایشان فرزندان پیامبرند و به همین جهت زنان ایشان بر رسول خدا حرام بودند. (31)

از مجموع این آیات و حدیث شریف پیامبر صلی اللَّه علیه و آله استفاده می کنیم که نسب از طرف دختر و پسر هر دو صحیح است و اینکه انسان فقط از طرف پسر ارتباطش محفوظ است یک رسم جاهلی است و اسلام بر آن خط بطلان کشده است. بنابراین فرزندان حضرت زهرا علیها السلام، فرزندان پیامبر خدا صلی اللَّه علیه و آله نیز می باشند.

عن الحسین بن علی، عن هاورن بن موسی، عن محمد بن اسماعیل الفزاری، عن عبدالله بن اصالح کاتب اللیث، عن رشد بن سعد، عن الحسین بن یوسف الانصاری، عن سهل بن سعد الانصاری، قال:

سالت فاطمة بنت رسول الله صلی الله علیه و آله عن الائمة فقالت: کان رسول الله صلی الله علیه و آله یقول لعلی علیه السلام: یا علی، انت الامام و الخلیفة بعدی و انت اولی بالمؤمنین من انفسهم. فاذا مضیت فابنک الحسن اولی بالمؤمنین من انفسهم، فاذا مضی الحسن فالحسین اولی بالمؤمینن من انفسهم، فاذا مضی الحسین فابنه علی بن الحسین اولی بالمؤمنین من انفسهم، فاذا مضی محمد فابنه جعفر اولی بالمؤمنین من انفسهم، فاذا مضی جعفر فابنه موسی اولی بالمؤمینن من انفسهم، فاذا مضی موسی فابنه علی اولی بالمؤمینن من انفسهم، فاذا مضی علی فابنه محمد اولی بالمؤمینن من انفسهم، فاذا مضی محمد فابنه علی اولی بالمؤمنین من انفسهم، فاذا مضی علی فابنه الحسن اولی بالمؤمینن من انفسهم، فاذا مضی الحسن فالقائم المهدی اولی بالمؤمنین من انفسهم، یفتح الله به مشارق الارض و مغاربها، فهم ائمة الحق و السنة الصدق، منصور من نصرهم، مخذول من خذلهم؛ (36)

از سهل بن سعد انصاری روایت شده است که از فاطمه دختر رسول خدا درباره ائمه سؤال کردم، حضرت فرمودند: رسول خدا به امیرالمؤمنین می فرمود: یا علی! تو امام و خلیفه بعد من هستی، و تو نسبت به مؤمنین از ایشان شایسته تر هستی. اگر تو دار فانی را وداع گویی فرزندت حسن سزاوارتر از مؤمنین است نسبت به ایشان. پس از آن، فرزندت حسین سزاوارتر از مؤمنین است نسبت به ایشان. پس از آن، علی فرزند حسین سزاوارتر از مؤمنین است نسبت به ایشان، پس از آن، محمد پسر علی سزاوارتر از به ایمان گرویدگان مؤمنین است نسبت به ایشان، پس از آن، جعفر پسر محمد سزاوارتر از مؤمنین است نسبت به ایشان، پس از آن، موسی پسر جعفر سزاوارتر از مؤمنین است نسبت به ایشان. پس از آن، محمد پسر علی سزاوارتر از مؤمنین است نسبت به ایشان، پس از آن، علی پسر محمد سزاوارتر از مؤمنین است نسبت به ایشان، پس از آن، حسن پسر علی سزاوارتر از مؤمنین است نسبت به ایشان، پس از آن، قائم مهدی سزاوارتر از مؤمنین است نسبت به ایشان که خداوند شرق تا غرب عالم را به دست او فتح می کند. ایشان پیشوایان حق و زبان صادق هستند، پیروز است هر که آنان را یاری کند و مخذول (خوار شده) است هر که ایشان را خوار بدارد.

عن سعد الساعدی، عن ابیه: سألت فاطمة صلوات الله علیها عن الائمة، فقالت: سمعت رسول الله صلی الله علیه و آله یقول: الائمة من بعدی عدد نقباه بنی اسرائیل؛ (37)

سعد ساعدی، از پدرش نقل کرده: از فاطمه علیها السلام درباره امامان سؤال کردم، فرمود: از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیدم که می فرمود: امامان بعد من به تعداد نقبای بنی اسرائیلند.

حسین بن علی علیهما السلام گوید: مادرم مرا فرمود: آن زمان که به دنیا آمدی رسول خدا بر من وارد شد. من تو را در حالی که در پارچه ای زرد رنگ بسته بودم به حضرتش دادم. حضرت آن پارچه را از تو دور کردند و تو را در پارچه ای سپید رنگ پیچیدند. آنگاه در گوش راست اذان و در گوش چپت اقامه خواندند. سپس فرمودند: ای فاطمه، نوزاد را بگیر. او پدر نه امام است امامانی نیکو که نهمین آنان مهدی است. (38)

عن فاطمة علیها السلام، عن امیرالمؤمنین صلی الله علیه و آله، قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله:

«ایما رجل صنع الی رجل من ولدی صنیعة فلم یکافئه علیها، فانا المکافی له علیها»؛ (39)

پیامبر خدا فرمودند: چه کسی است که فردی از فرزندانم را احسان کند و بر احسانش پاداشی نگرفته باشد؟ پس اگر پاداشی نگرفته باشد من به او به سبب آن عملش پاداش خواهم داد.

حضرت زهرا کنیزی به نام "فضه" داشت که رسول خدا او را بعد از فتوحات جنگ خیبر و بنی قریظه و بنی النضیر و دیگر موفقیت ها و پیروزی های جنگی و رفع فقر از اصحاب صفه و مستمندان مدینه به آن حضرت بخشید، و از برخی نوشته ها استفاده می شود که وی از شاهزاده های هندی بود و علوم غریبه را می دانست.

حافظ رجب برسی در کتاب "مشارق الانوار" نقل می کند: هنگامی که فضه به خانه حضرت زهرا وارد شد در آنجا به جز یک شمشیر و زره و آسیا چیزی نیافت. او که شاهزاده هندی بود و ذخیره ای از اکسیر داشت، تکه مسی را برداشته آن را نرم کرده و به صورت طلا درآورد، هنگامی که حضرت علی علیه السلام از راه رسید آن را به حضور ایشان آورد، حضرت که آن را دید فرمود: احسنت ای فضه! اگر آن را آب می کردی طلای تو ارزشمندتر و گران تر می شد.

عرض کرد: سرور من! آیا شما از این علم آگاهید؟

فرمود: آری، این کودک نیز می داند و به امام حسین علیه السلام اشاره کرد، حضرت جلو آمد و همان فرمایش حضرت علی را تکرار کرد، آنگاه علی علیه السلام فرمود:ما بالاتر از این را می دانیم، بعد با دست مبارک اشاره فرمود: قطعه بزرگی از طلا هم چون گردن بندی در حالی که گنجهای روی زمین حرکت می کردند، نمایان شد، بعد فرمود، آن طلایی که ساخته ای در کنار این طلاهای همانندش بگذار، وی آن را کنار آنها گذاشت، آن هم بمانند دیگر طلاها به حرکت درآمد. (1)

آن بانو کرامات و فضائل فراوانی داشته که مقداری از آنها را در اینجا بازگو می کنیم.

ابوالقاسم قشیری در کتابش می نویسد:

در بیابان از قافله و کاروان دور ماندم. زنی را دیدم به او گفتم: تو کیستی؟

پاسخ داد: "و قل سلام فسوف تعلمون"

بر او سلام کرده پرسیدم: در این بیابان چه میکنی؟

پاسخ داد: "من یهدی الله فلا مضل له" (2)

گفتم: از اجنه و یا از نسل انسان هستی؟

گفت: "یا بنی آدم خذوا زینتکم عند کل مسجد" (3)

گفتم: از کجا می آیی؟

گفت: "ینادون من مکان بعید" (4)

گفتم: عازم کجایی؟

گفت: "ولله علی الناس حج البیت" (5)

گفتم: چند روز است در راهی؟

گفت: "و لقد خلقنا السموات و الارض فی ستة ایام" (6)

گفتم: آیا غذا میل داری؟

گفت: "و ما جعلناهم جسدا لا یأکلون الطعام" (7)

غذا به او داده و گفتم: عجله نکن و هروله بنما.

گفت: "لا یکلف الله نفسا الا وسعها" (8)

گفتم: آیا حاضری تو را پشت سر خود سوار کنم؟

گفت: "لو کان فیهما آلهة الا الله لفسدتا" (9)

از مرکب پیاده شده و او را سوار کردم، بعد که سوار شد گفت: "سبحان الذی سخر لنا هذا" (10)

وقتی به قافله رسیدیم، گفتم: آیا تو کسی را داری؟

گفت: "یا داود انا جعلناک خلیفة فی الارض" (11) "و ما محمد الا رسول" (12) "یا یحیی خذ الکتاب" (13) "یا موسی إنی أنا الله" (14)

با این اسامی افرادی را صدا زد، دیدم چهار جوان به سوی ما آمدند، گفتم: اینها کیستند و با تو چه نسبتی دارند؟

گفت: "المال و البنون زینة الحیوة الدنیا" (15)

وقتی نزد او آمدند، به آنان گفت: "یا أبت استاجره إن خیر من استاجرت القوی الأمین" (16)

آنان هدایایی به من دادند، او گفت: "والله یضاعف لمن یشاء" (17)

زیادتر کردند، پرسیدم او کیست؟ گفتند: مادرمان فضه کنیز حضرت زهرا علیها السلام است. حدود بیست سال است که غیر از قرآن چیز دیگری نگفته و سخن دیگری بر زبان جاری نساخته است. (18)

برای توضیح بیشتر درباره شأن و مقام جناب فضه به آنچه که در کتاب "اصول کافی" در فصل مربوط به حضرت امام حسین علیه السلام آمده مراجعه کنید که وی در کربلا با شیر صحبت کرد و آنچه که در تفاسیر در ذیل سوره "هل اتی" آمده که او به خاطر بهبودی حسنین علیهماالسلام نذر کرده بود تا روزه بگیرد.