یکی از کمالات والای حضرت صدیقه زهرا علیها السلام عرفان و علم حقیقی او به ذات و صفات حضرت باری تعالی و همه حقائق هستی است. معرفتی که از وراء همه حجاب های ظلمانی و نورانی داشت. همه آنچه برای یک بشر رشد و تکامل تصور شود او احراز نموده بود و به مقام بلند اَمَة اللهی نائل شده بود.

دلائل گوناگون برای اثبات علم و معرفت فاطمه علیها السلام وجود دارد امّا آنچه برای ما مهم است مجاهده و کسب شایستگی برای کسب معرفت فاطمه زهرا علیها السلام می باشد که در روایات دینی معرفت او عدیل و قرین درک شب قدر شمرده شده است.

قال الصادق علیه السّلام: «هِیَ الصِّدیقَةُ الْکُبْری وَ عَلی مَعْرِفَتِها دارَتِ الْقُرُونُ الْاُولی».

فاطمه علیها السلام آن بانوی بسیار راستگوی بزرگ است که پیشینیان بر طبق شناخت از او روزگار می گذرانند.(4) .

زنی خدمت امام صادق علیه السّلام رسید و عرض کرد: من زنی بی همسر هستم.

امام فرمودند: منظورت چیست؟

عرض کرد: ازدواج نمی کنم و از آن دوری می نمایم، و با این کار می خواهم به مقام عالی معنوی برسم.

امام صادق علیه السّلام فرمودند: از این عقیده دست بردار، هرگز ترک ازدواج موجب وصول به مقامات عالی معنوی نیست، اگر انسان با ترک ازدواج به چنین مقامی می رسید حضرت فاطمه علیها السلام سزاوارتر از تو بود که ترک ازدواج کند. چرا که هیچ کس در وصول به کمالات معنوی از فاطمه علیها السلام پیشی نگرفته است. (5) .

حسن بصری (زاهد معروف) می گوید: در امّت اسلام هیچ کس عابدتر از فاطمه علیها السلام نبود، آن قدر به عبادت ایستاد که پاهایش ورم کرد.

روزی که حضرت خدیجه علیها السلام از دنیا رفت، حضرت زهرا علیها السلام به دور پدر می چرخید و می پرسید:

«قالت: یا أبة أین امی»،

پدر جان، مادرم کجاست؟

جبرئیل علیه السّلام فرمود: یا رسول الله! سلام ما را به فاطمه برسان، و به او اطلاع بده که مادرش خدیجه در خانه های بهشتی با آسیه و مریم زندگی می کند.

وقتی این بشارت را حضرت زهرا علیها السلام شنید، فرمود:

«قالت: إن الله هو السلام و منه السلام و الیه السلام»،

به درستی که خدا حقیقت سلام است و از اوست سلام و سلام به سوی اوست. (2) .

پیامبر صلی الله علیه و آله پس از ازدواج حضرت علی علیه السّلام و فاطمه علیها السلام، و سپری شدن مراسم عروسی، ابتدا از علی علیه السّلام پرسید: همسرت فاطمه علیها السلام را چگونه یافتی؟

امام پاسخ داد:

«نعم العون علی طاعة الله»،

خوب یار و یاوری است در اطاعت کردن از خدا.

سپس از دخترش پرسید: شوهرت را چگونه یافتی؟

فرمود: «خیر بعل»، بهترین شوهر است. (3) .

در آن روزهای سخت و مصیبت بار آغاز بعثت رسول اکرم صلی الله علیه و آله که از هر طرف، فشارهای اقتصادی و اجتماعی و روانی به خانواده پیامبر صلی الله علیه و آله تحمیل می شد، و دروغگویان بی پروا و بت پرستان بی ایمان، دعوت الهی رسول خدا را تکذیب می نمودند، حضرت خدیجه نگران آینده و تنهایی پیامبر صلی الله علیه و آله، و نیز نگران مصیبت ها و چگونگی مقابله با انواع تهاجمات قریش بود.

او، دلتنگ و مضطرب نشسته بود که صدای دلنوازی او را آرامش بخشید، فاطمه زهرا علیها السلام در شکم مادر، به دلداری مادر پرداخت و فرمود:

«قالت: یا اماه لا تحزنی و لا ترهبی فان الله مع ابی»،

مادر جان! اندوهگین و مضطرب نباش زیرا پروردگار جهانیان یار و یاور پدرم رسول الله صلی الله علیه و آله می باشد. (1) .