امام على علیه‏السلام :

فَکونوا اَقَلَّ ما یَکونونَ فِى الْباطِنِ اَمْوالاً ، اَحْسَنَ ما یَکونونَ فِى الظّاهِرِ اَحْوالاً فَاِنَّ اللّه‏َ تَعالى اَدَّبَ عِبادَهُ الْمُؤمِنینَ الْعارِفینَ اَدَبا حَسَنا ، فَقالَ جَلَّ مِن قائِلٍ : یَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ اَغْنیاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسیماهُمْ لاَ یَسْئَلونَ النَّاسَ اِلْحافا؛

در حالى که در واقع از کمترین مال برخوردار هستید، در ظاهر بهترین حال را از خود نشان دهید ؛ زیرا خداوند متعال ، بندگان با ایمان با معرفتش را این گونه نیکو ادب نموده که [در وصف فقیران پارسا] فرموده است : شخص بى‏خبر آنان را از شدّت خویشتندارى توانگر مى‏پندارد . ایشان را از نشانه‏هایشان مى‏شناسى ، با اصرار (چیزى) از مردم نمى‏خواهند .

تحف العقول، ص 489

امام على علیه‏السلام :

عَلَیْکُمْ بِالاَْدَبِ، فَاِنْ کُنْتُمْ مُلوکا بَرَزْتُمْ وَ اِنْ کُنْتُمْ وَسَطا فُقْتُمْ ، وَ اِنْ اَعْوَزَتْکُمُ الْمَعیشَةُ عِشْتُمْ بِاَدَبِکُم؛

ادب بیاموزید، زیرا که [در این صورت] اگر پادشاه باشید، برجسته مى‏شوید، اگر میانه باشید، سرآمد مى‏شوید و اگر تنگ‏دست باشید، با ادبتان گذران زندگى مى‏کنید.

غرر الحکم، ح 7077

امام على علیه‏السلام :

اَلنَّفْسُ مَجْبولَةٌ عَلى سوءِ الاَْدَبِ وَ الْعَبْدُ مَأمورٌ بَمُلازَمَةِ حُسْنِ الاَْدَبِ وَ النَّفْسُ تَجرى [بِطَبعِها] فى مَیَدانِ المُخالَفَةِ وَ الْعَبْدُ یَجْهَدُ بِرَدِّها عَنْ سوءِ الْمُطالَبَةِ فَمتى اَطْلَقَ عِنانَها فَهُوَ شَریکٌ فى فَسادِها وَ مَنْ اَعانَ نَفْسَهُ فى هَوى نَفسِهِ فَقَدْ اَشْرَکَ نَفْسَهُ فى قَتْلِ نَفْسِهِ؛

نفس آدمى بر بى‏ادبى سرشته شده است و بنده فرمان دارد که پایبند ادب نیکو باشد. نفس آدمى با طینت خود در میدان مخالفت مى‏تازد و بنده مى‏کوشد آن را از خواسته ناروایش برگرداند، پس هرگاه عنان نفس را رها سازد، شریک تبهکارى اوست و هر کس نفس خود را در خواهش‏هایش یارى رساند، در قتل خود همدستِ نفس شده است.

شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید، ج20، ص 304، ح483

امام على علیه السلام:

حُسنُ الخلاقِ یُدِّرُ الرزاقَ وَیونِسَ الرِّفاقَ؛

خوش اخلاقى روزى ها را زیاد مى کند و میان دوستان انس و الفت پدید مى آورد.

(نهج الفصاحه، ح 781)

امام على علیه السلام:

مَن حَسُنَت خَلیقَتُهُ طابَت عِشرَتُهُ؛

هر کس خوش اخلاق باشد، زندگى اش پاکیزه و گوارا مى گردد.

(نهج البلاغه، خطبه 184)

امام على علیه‏السلام :

فَدَعِ السرافَ مُقتَصِدا وَاذکُر فِى الیَومِ غَدا وَأَمسِک مِنَ المالِ بِقَدرِ ضَرورَتِکَ وَقَدِّمِ الفَضلَ لِیَومِ حاجَتِکَ؛
اسراف را رها کن و میانه‏روى در پیش‏گیر و امروز به یاد فردا باش و از مال به اندازه ضرورتت نگه‏دار و اضافى آن را براى روز نیازمندیت (قیامت) پیش فرست.

نهج البلاغه، نامه‏21

امام على علیه السلام :

اَلسرافُ مَذمومٌ فى کُلِّ شَىْ‏ءٍ إِلاّ فى أَفعالِ البِرِّ؛
اسراف در هر چیزى ناپسند است، مگر در کارهاى خیر.

غررالحکم، ج2، ص86، ح 1938

غرر الحکم 5/355/8721

امام علی علیه السلام

هر کس شرایط بندگی خدا به جای آورد سزاوار آزادگی می شود و هر کس در عمل به شرایط آزادگی کوتاهی کند به بندگی غیر خدا مبتلا می شود

غرر الحکم 5/314/8529 و 8530

امام على علیه‏السلام :

حُسْنُ الْخُلْقِ فى ثَلاثٍ: اِجْتِنابُ الْمَحارِمِ وَ طَـلَبُ الْحَلالِ وَ التَّـوَسُّعُ عَلَى الْعِیالِ؛
خوش اخلاقى در سه چیز است: دورى کردن از حرام، طلب حلال و فراهم آوردن آسایش و رفاه براى خانواده.

بحارالأنوار، ج 71، ص 394، ح 63